"Tot gerief van dezes stads ingezetenen": De Amsterdamse Plantage, een publiek project

Auteurs

  • Esther Gramsbergen TU Delft, Faculty of Architecture and the Built Environment

##submission.downloads##

DOI:

https://doi.org/10.7480/overholland.2011.10/11.1657

Samenvatting

De Amsterdamse Plantage, in 1682 aangelegd in de noordoosthoek van de stad, kan worden beschouwd als een volkstuinencomplex avant la lettre. Dan wordt echter voorbijgegaan aan het feit dat de botanische tuin, die deel uitmaakte van het project, een belangrijke publieke functie had. Ook de ongebruikelijke ligging van het tuinencom-plex binnen de stadsmuren en het zorgvuldige, gedetailleerde ontwerp van de hand van stadsin-genieur Jacob Bosch geven aanleiding om het project in een ander daglicht te zien. Naast de verhuurbare tuinen en houtwallen omvatte het ontwerp publieke functies en mooi beplante lanen. Wanneer we, in plaats van de nadruk te leggen op de tuinen voor privaat gebruik, de blik richten op de publieke elementen in het Plantage-ontwerp, blijkt hoe bijzonder het project in zijn tijd was. Weinig historici hebben het verband gezien tussen de herhuisvesting van de Hortus Medicus in de Plantage en de verandering die deze kennisinstel-ling hierbij onderging. Van een onderwijstuin voor leerling-apothekers gevestigd in een van de bin-nenhoven van het Binnengasthuis veranderde de Hortus Medicus in een Hortus Botanicus, open voor een breed publiek, gelegen aan een van de belangrijkste wegen in de stad. Deze verandering is veelzeggend. Het stadsbestuur investeerde niet alleen in een kennisinstelling ten behoeve van de volksgezondheid, maar ook in een culturele instel-ling ter lering en vermaak. Deze combinatie vormde de basis van een nieuwe vorm van stede-lijke representatie.

Citeerhulp

Gramsbergen, E. (2017). "Tot gerief van dezes stads ingezetenen": De Amsterdamse Plantage, een publiek project. OverHolland, 7(10/11), 199–217. https://doi.org/10.7480/overholland.2011.10/11.1657

Gepubliceerd

2017-02-24

Nummer

Sectie

Artikelen